Белдин оорушу - азыркы цивилизациянын популярдуу оорусу: дээрлик ар бир адам өмүрүндө жок дегенде бир жолу белдин оорушун тартат. Бактыга жараша, болжол менен 90% учурларда, себептер ден соолукка коркунуч келтирбейт. Ошондуктан, пациенттердин өздөрү бел оорусу менен күрөшүү үчүн көп нерселерди жасай алышат - жылуулук компрессинен тартып, булчуңдарды өнүктүрүү үчүн көнүгүүлөргө чейин. Бул макалада белдин оорушунун себептери жана дарылоосу жөнүндө көбүрөөк билиңиз.
кыска маалымат
- Бел оорусу: оорунун эң кеңири таралган түрлөрүнүн бири жана негизинен аялдарга таасир этет. Көбүнчө, белдин оорушу спецификалык эмес.
- Классификация:узактыгы (курч, subacute жана өнөкөт белдин оорушун), абалы (жогорку, орто, же белдин) жана формасы (спецификалык жана спецификалык эмес белдин оорушу).
- Себептери:спецификалык эмес белдин оорушуна себеп жок. Тескерисинче, спецификалык белдин оорушу аныкталуучу симптомго ээ.
- Сурамжылоолор:оорулуунун физикалык абалына жараша: кан жана заара анализи, неврологиялык текшерүү, гинекологиялык текшерүү, электроневрография ж.
- Дарылоо:Жылуулук менен дарылоо, дарылык өсүмдүктөр, туура бүгүү жана узартуу, далыңызды бекемдөө үчүн спорт, жумуш ордунда аркаңыз үчүн машыгуу, релаксация техникасы, акупунктура, мүмкүн дары
Белдин оорушу: сүрөттөө жана классификация
Белдин оорушу, люмбаго, белдин катуулугу же жөн эле белдин оорушу - бул бир симптомдун аттары. Кээде айкаш жыгачты кысат, кээде моюнун тартат. Кээде белдин оорушу капталга, колго же бутка жайылат. Симптомдор туруктуу же убактылуу гана болушу мүмкүн. Кээде алар ушунчалык күчтүү болгондуктан жабырлануучулар эптеп кыймылдай алышат.
Даттануулардын мүнөзү жана масштабы канчалык ар түрдүү болбосун: белдин оорушу дээрлик бардык курактагы адамдарды капалантат. Алар азыркы адамдын эң көп таралган көйгөйлөрүнүн бири. Бардык курактык топтордогу аялдар эркектерге караганда белдин оорушун көбүрөөк билдиришет. Бул көрүнүш оорунун башка түрлөрүндө да көрүнөт.
Дарыгерлер белдин оорушун ар кандай критерийлер боюнча бөлүшөт:
Арка оорусунун локализациясы боюнча классификация
- Жогорку арткы:Омуртканын үстүндөгү (моюн аймагы) оору курч же өнөкөт болушу мүмкүн. Бул көбүнчө ийиндерде, колдордо жана / же баштын артында сезилет. Моюн оорусу, мисалы, жумуш ордунда начар туруу, грыжа диск же психикалык бузулуудан келип чыгат.
- Арканын ортосунда:Көкүрөк омурткасындагы белдин оорушу сейрек жаракаттан келип чыгат. Көбүнчө алар бул аймакта чоң булчуң топторунун дүүлүгүүсүнөн же костальдык омурткалардын муундарынын дисфункциясынан келип чыгат.
- Белдин ылдый жагында:белдин оорушу көбүнчө белдин ылдый жагында байкалат. Анткени бел омурткасы моюн жана көкүрөк омурткасына караганда жаракатка жана зыянга көбүрөөк дуушар болот. Төмөнкү белдин оорушу "белдин оорушу" деп аталат. Мүмкүн болгон себептер, мисалы, грыжа дисктер же булчуңдардын штаммы.
Арка оорунун узактыгы боюнча классификация
Симптомдордун узактыгына жараша, дарыгерлер курч, субакуталык жана өнөкөт белдин оорушун айырмалашат:
- Курч белдин оорушу:бул бел оорусу биринчи жолу же жок дегенде алты айдан кийин пайда болот жана эң көп алты жумага созулат. Прогноз жалпысынан жакшы: курч белдин оорушу көпчүлүк жабырлануучуларда бир нече жуманын ичинде жоголот.
- Subacute белдин оорушу:эгерде белдин оорушу алты жумадан үч айга чейин созулса, алар субакут катары каралат.
- Өнөкөт белдин оорушуже өнөкөт кайталануучу белдин оорушу: үч айдан ашык сакталат. Оорунун интенсивдүүлүгү бул убакыт аралыгында өзгөрүшү мүмкүн - кээде белдин оорушу алсызыраак, кээде катуу болот. Өнөкөт белдин оорушу жаш курак менен көбүрөөк кездешет.
Арка оорусунун себептерин классификациялоо
Оорунун так себебин аныктоо мүмкүн экендигине жараша, дарыгерлер спецификалык жана спецификалык эмес белдин оорушун айырмалашат. Кененирээк кийинки бөлүмдөн окуңуз.
Негизги себептер
Белдин оорушун болжол менен эки негизги себепке бөлүүгө болот: спецификалык эмес жана спецификалык белдин оорушу.
Белгисиз белдин оорушу
Спецификалык эмес белдин оорушу үчүн, дарыгер симптомдордун так себебин таба албайт. Бардык бел оорусу учурларынын басымдуу көпчүлүгү ушул категорияга кирет.
Өзгөчө белдин оорушу
Белгилүү белдин оорушунун маанилүү себептерине сереп:
- Булчуңдардын чыңалуусу:көбүнчө булчуңдардын чыңалуусу белдин оорушунун себеби болуп саналат. Туура эмес поза, бир жактуу жүктөө же физикалык активдүүлүктүн жоктугу булчуңдарды бирдей эмес кылат - кээ бир булчуңдар ашыкча иштейт, башкалары толук пайдаланылбайт. Натыйжада булчуңдар кыскарат же катуулайт, бул чыңалууну жана ооруну жаратышы мүмкүн. Кысылган нерв да булчуңдардын чыңалуусунан жана белдин оорушуна алып келиши мүмкүн.
- Чуркусу бар диск. . . Дисктер жеке омуртка денелеринин ортосундагы жаздык түрүндөгү амортизаторлор түрүндө жайгашкан. Алар fibrocartigue шакеги менен курчалган жумшак желатиндүү өзөктөн турат. Эгерде желе өзөгү тайып, буланын кабыгынан сынса, грыжа диск пайда болот. Желатин массасы жылуучу дисктен чыкканда, жакын нервдерди басканда, бул белдин оорушуна алып келет.
- Омуртканын кырылышы(омуртканын муундарынын артрозу, фазалык синдром): жаш өткөн сайын омуртка муундары денеде эскирет.
- Rachiocampsis. . . Сколиоз деп аталган учурда омуртка капталынан бүгүлөт. Бул булчуңдардын чыңалуусуна жана белдин оорушуна алып келүүчү эрте эскирүүгө алып келет. Мындан тышкары, Шеверман оорусу деп аталган оору менен омуртканын бүгүлүшү мүнөздүү. Натыйжасы - белдин оорушу, кыймылдын чектелиши.
- Спондилолистез(Спондилистез): Бул абалда омурткалар туруксуз болгондуктан алар оңой эле жылып кетет. Бул, айрыкча, поясница белинде кездешет. Көптөгөн пациенттердин арыздары аз же такыр жок. Бирок көнүгүү жана айрым кыймылдар белдин оорушуна алып келиши мүмкүн. Жер которгон омуртка нерв тамырына басканда, эмоционалдык бузулуу же шал сыяктуу неврологиялык оорулар да болушу мүмкүн.
- Остеопороз(сөөк жоготуу). Остеопороз менен сөөктөр барган сайын морт болуп калат. Анан аларды эң кичине жүктөр менен да сындырсаңыз болот (мисалы, жыгылуу, мүдүрүлүү). Бул көп учурда белдин оорушу менен байланышкан омуртка сыныктарына алып келет. Ал тургай остеопороздун сүйүнчүсү - остеопения - буга чейин белдин оорушу менен байланыштуу болушу мүмкүн.
- Кош бойлуулук: көптөгөн кош бойлуу аялдардын бели ооруйт. Мунун бир нече себептери бар. Мисалы, кош бойлуу аялдардагы гормоналдык өзгөрүүлөр жамбаш кабатынын тарамыштары менен тарамыштарынын бошоңдугуна алып келет. Натыйжада алар туруксуз болуп калышат, бул жамбаш жана белдин оорушуна алып келет. Мындан тышкары, түйүлдүктүн өсүшүнө байланыштуу аялдын оордук борбору жылат. Ошондой эле белдин оорушуна алып келиши мүмкүн. Мындан тышкары, инсульт жана эрте төрөлүү белдин оорушу менен байланыштуу болушу мүмкүн.
- Пиелонефрит:Жамбаш бөйрөктүн сезгенүүсү көбүнчө бактериялар жана айрыкча аялдарда пайда болот. Айрыкча, бул өнөкөт оору болсо, узак мөөнөттүү белдин оорушуна алып келиши мүмкүн.
- Бөйрөктөгү таштар:Жаман бөйрөктүн сезгенүүсүнөн айырмаланып, бөйрөктөгү таштар эркектерде көп кездешет. Кээде алар ушунчалык кичинекей (манна) болгондуктан, алар жөн гана заара чыгаруучу канал аркылуу заара менен бөлүнүп чыгат. Ал эми чоң бөйрөктөгү таштар заара чыгаруучу түтүкчөгө кирип кетиши мүмкүн. Натыйжада, бөйрөктөгү таштын жайгашкан жерине жараша, башка нерселердин арасында, белдин оорушун, күйүп кетишин, бөйрөктүн коликти пайда кылышы мүмкүн.
- Пневмония(пневмония): ысытма жана белдин оорушу менен жөтөлүүдөн тышкары, кээде пневмонияга таандык. Сезгенүү негизинен бактериялардан келип чыгат.
- Уйку безинин сезгениши(панкреатит): Курч жана өнөкөт панкреатиттин баары ичтин жогорку бөлүгүндө ооруну пайда кылат. Ал көбүнчө артка нур чачат жана белдин оорушу катары кабыл алынат.
- Омуртканын шишиги жана кабыргасынын шишиши:Белдин оорушу омурткадагы же көкүрөктөгү шишиктен да келип чыгышы мүмкүн. Кээде бул шишиктер жакшы, кээде зыяндуу. Экинчи учурда, бул дээрлик ар дайым дененин башка бөлүктөрүндөгү рак шишиктеринин экинчи даражадагы шишиктери, мисалы, эмчек рагы же өпкө рагы.
Артка оорунун коркунучтуу факторлору
Белдин оорушун жогорулатуучу бир нече факторлор бар. Бул биринчи кезекте:
- Жумушка байланыштуу факторлор:Оор жүктөрдү, вибрацияларды (мисалы, джеммер менен иштегенде) көтөрүү жана көтөрүү жана ыңгайсыз абалда иштөө омурткага, муундарга жана булчуңдарга стресс кылат. Бул узак мөөнөткө белдин оорушуна алып келиши мүмкүн. Ошондуктан, кээ бир бел оорулары кесиптик оорулар катары таанылат.
- Жумушка байланыштуу психологиялык шарттар:Жумушуна канааттанбаган же эртең мененден кечке чейин монотондук түрдө иштөөгө туура келген адамдар (мисалы, конвейерде) белдин оорушуна көбүрөөк дуушар болушат. Мындан тышкары, жумуш ордунда социалдык чыр -чатактар жана шайкеш сыйлыктарсыз жогорку эмгек сыйымдуулугу (акча түрүндө, таануу, алдыга жылуу мүмкүнчүлүктөрү) белдин оорушуна салым кошо алат.
- Социалдык абал.Бел оорусу социалдык статусу төмөн адамдарда социалдык абалы жогору адамдарга караганда билим, кесип жана киреше жагынан көбүрөөк кездешет.
Учурдагы белдин оорушунун жүрүшүнө психологиялык факторлор сыяктуу терс шарттар таасир этиши мүмкүн. Буларга, мисалы, белдин оорушу, депрессия, ошондой эле пассивдүү же өтө активдүү жүрүм -турумдун реалдуу эмес коркуулары кирет - башкача айтканда, токтоолук же өтө активдүүлүк.
Арка оорусу терапиясы
Белдин оорушу менен врач, мүмкүн болсо, оорунун себебин жок кылат. Мисалы, грыжа диск үчүн консервативдүү (хирургиялык эмес) терапия, адатта, термикалык дарылоо, физиотерапия, релаксация ыкмалары жана ооруну басаңдатуучу же булчуң релаксанты сыяктуу жетиштүү. Хирургия сейрек зарыл. Эгерде белиңиздин оорушу пиелонефрит менен шартталган болсо, анда дарыгериңиз адатта антибиотиктерди жазып берет. Көпчүлүк бактериялар сезгенүүнүн себеби болуп саналат.
Ар дайым аны сынап көрүүдөн мурун бир техника жөнүндө дарыгериңиз менен кеңешкениңиз жакшы.
- Көнүгүү жана спорт:Физикалык терапия жана бел көнүгүүлөрү айрыкча subacute жана өнөкөт спецификалык эмес белдин оорушу үчүн сунушталат, бирок курч белдин оорушун эмес.
- Эс алуу процедуралары:Максаттуу эс алуу стресске жана чыңалууга каршы жардам берет (экөө тең белдин оорушунда маанилүү роль ойнойт). Оору мурунтан эле өнөкөт болсо, VUR да пайдалуу болушу мүмкүн. Айтмакчы, аутогендик тренинг жана медитация сыяктуу башка релаксация ыкмалары бар. Бел оорусу менен ооруган көптөгөн бейтаптар да бул жаатта оң тажрыйбага ээ болушкан.
- Бүтүн ыкмалар жана практикалар:йога, цигонг жана тай -чи -чуан да эс алдыруучу таасирге ээ. Бул татаал көнүгүү ыкмалары lumbago жана грыжа дисктерин алдын алуу үчүн ылайыктуу.
- Жылуулук терапиясы:Жылуулукту колдонуу (мис. , Жылыткычтар, термос, баткак ванналары, фанго баштыктар) булчуңдарды бошотот жана спецификалык эмес белдин оорушун басаңдата алат.
- Дары өсүмдүктөр:күл менен көк аралаштырылган препараттар белдин оорушун басаңдата алат. Булчуңдардын оорушу үчүн капсаицин креми же жамаачы жардам берет.
- Ароматерапия:Эгерде сизде люмбаго (белдин оорушу) пайда болсо, анда жабыр тарткан жерге карагай, сандал же имбир майын сүйкөп койсоңуз болот. Бул симптомдорду жоюуга жардам берет.
- Артка ыңгайлуу тамактануу:сөөктөр, муундар, булчуңдар жана дисктер иштеши үчүн көптөгөн азык заттарга муктаж. Сизде керектүү май кислоталары, кальций, фтор, C, D жана E витаминдери, ошондой эле В тобундагы витаминдер, магний, бор, селен жана цинк жетиштүү экенине ынангыла. Бул далыга жакшы эле жардам бербестен, жалпы ден соолукка да салым кошот.
- Көп ичкиле:Омуртка аралык дисктерге азык заттардын келиши көп өлчөмдөгү суюктук менен гана иштейт.
Арка оорусуна каршы дарылар
Дары -дармектер белдин оорушун азайтат, физикалык активдүүлүк кайра мүмкүн. Убакыттын өтүшү менен, дары -дармектердин дозасын азайтуу керек жана төмөндөтүүгө болот: алар машыгып жатканда, пациенттер оорусуз (дээрлик) кыймылдоо үчүн азыраак дарыларга муктаж. Дарыгер ар бир пациентке дары -дармектерди качан, кандай дозада жана канча убакытка чейин колдонсо болору жөнүндө конкреттүү көрсөтмөлөрдү берет. Бейтаптар терс таасирлерди же көз карандылыкты болтурбоо үчүн бул көрсөтмөлөрдү аткарышы керек.
Белгилүү бел оорусу менен да, дары терапиясы пайдалуу жана керектүү болушу мүмкүн. Негизи бул аз гана убакытка.
Негизи, белдин оорушун дарылоо үчүн активдүү ингредиенттердин ар кандай топтору бар. Симптомдордун түрүнө жана оордугуна жараша, ар бир учурда кайсы дары эң ылайыктуу экенине жараша болот:
- кадимки ооруну басаңдатуучу (анальгетиктер);
- апийим тобунан абдан күчтүү анальгетиктер;
- булчуң релаксанты: спецификалык эмес бел оорусу үчүн сунушталбайт;
- кээ бир антидепрессанттар, мисалы, өнөкөт спецификалык эмес бел оорусу үчүн, пациент бир убакта депрессиядан же уйкунун бузулушунан жабыркаганда
Качан дарыгерге кайрылуу керек?
Арка оорусу дайыма дарыгерге барууну талап кылган аздыр -көптүр оор абалдын белгиси эмес. Көбүнчө анын артында салыштырмалуу зыянсыз себептер бар, мисалы, көнүгүүнүн жоктугунан же начар позадан булчуңдардын чыңалуусу. Бирок, төмөнкү учурларда коопсуздук үчүн дарыгерге кайрылуу керек:
- типтүү эмес белдин оорушу
- туруктуу белдин оорушу
- белдин оорушун күчөтүү
Маанилүү изилдөө
Бул изилдөөлөр даттануулардын себептерин тактоого жардам берет:
- жүрөк катетеризациясы;
- биргелешкен пункция;
- электромиография;
- рентгенография;
- оорунун тарыхы;
- Томография;
- сцинтиграфия;
- УЗИ;
- цистоскопия;
- артроскопия.
Белдин оорушу: экспертизалар
Белдин оорушун тактоо үчүн, дарыгериңиз алгач медициналык тарыхыңызды түзүү үчүн сиз менен деталдуу сүйлөшөт. Мүмкүн болгон суроолор:
- Арка оорусу кайда пайда болот?
- Белдин оорушу денеңиздин башка бөлүктөрүнө (мисалы, капталдарыңызга же бир бутуңузга) жайылып кетеби?
- Оорунун азыркы чабуулу канчага созулат?
- Белдин оорушунун мурунку учурлары болгонбу? Оору кантип уланды?
- Бел оорусун пайда кылуучу, начарлатуучу же жеңилдетүүчү факторлор барбы (мис. , Ысытма, суук, кыймыл)?
- Белдин оорусу кантип дарыланат (дары, массаж)? Чаралар ийгиликтүү болдубу? Кандайдыр бир терс таасирлери барбы?
- Белдин оорушунун (күнүмдүк) убактысы кандай?
- Далыңыздын оорусу канчалык жаман? Алар күнүмдүк иштерге кийлигишеби?
- Сизде психикалык же физикалык оорулар барбы?
Дарыгердин текшерүүсү
Медициналык тарыхтан кийин, дарыгер белдин оорушун себептерин иликтөө үчүн ар кандай изилдөөлөрдү жүргүзүшү мүмкүн.
- Кан анализи:ар кандай кан көрсөткүчтөрүн өлчөө, мисалы, белдин оорушу үчүн триггер катары жүлүндүн сыйрылышы, сезгенүүсү (мисалы, плеврит, простатит, пиелит) же инфаркттын далили болушу мүмкүн.
- Зааранын анализи:зааранын үлгүсүн текшерүү бөйрөк оорусу же курч простатиттен шекти тазалайт же күчөтөт.
- Электромиография (EMG):Булчуңдун электрдик активдүүлүгүн өлчөө белдин оорушунун мүмкүн болгон себеби катары грыжаны аныктоого кызмат кылат.
- УЗИ процедурасы:белиңиздин оорушу пиелонефрит же бөйрөктөгү таштардан улам пайда болсо, УЗИ анын себебин аныктоого жардам берет.
- Рентген:жөнөкөй рентген пневмония, пневмоторакс, омуртканын тосулушу, жүлүндүн сезгенүүсү (анкилоздук спондилит) же остеопороз сыяктуу белдин оорушунун ар кандай мүмкүн болгон себептери жөнүндө маалымат бере алат.
- Компьютердик томография (КТ):белдин оорушу грыжа дискинин, жүлүндүн сыйрылуусунун, аорта аневризмасынын, панкреатиттин же өпкөнүн шишигинен келип чыгат деген шектенүү болгондо аткарылат.
- Магниттик -резонанстык томография (MRI):Бул тест грыжа дискинин же омуртканын сезгенүүсүндө шекти аныктоо үчүн колдонулушу мүмкүн (анкилоздук спондилит).
- Сцинтиграфия:Бул өзөктүк медицина сыноосу сөөк ткандары (сөөк сцинтиграфиясы: анкилоздук спондилитке шектүү) же өпкө ткандары (өпкө сцинтиграфиясы: өпкө эмболиясына шектүү) сыяктуу ар кандай ткандардын активдүүлүгүн аныктайт.
Качан кандай изилдөө керек
Физикалык текшерүү жана лабораториялык тесттер (кан, заара) белдин оорушун аныктоодо кеңири таралган. Ал эми, рентген нурлары - башкача айтканда, рентген нурлары, компьютердик томография (КТ) жана магниттик -резонанстык томография (MRI) - спецификалык белдин оорушуна шектүү болгон учурда гана сунушталат. Биринчи тактоодо курч жана бирдей өнөкөт белдин оорушу атайылап түшүрүлгөн: өтө көп экспертизалар пациенттин белдин оорушунун артында олуттуу себеп болушу мүмкүн деп коркушуна алып келиши мүмкүн. Бул курч белдин оорушун өнөкөт (өнөкөт) кылышы мүмкүн.